توربین :واژه ی توربین برای اولین بار به وسیله ی claude burdin 1790-1873 در سال 1828 به وجود آمد که از لغت یونانی به معنی چرخنده یا سرگردان مشتق شده است. توربین موتوری چرخنده است که می تواند از یک سیلل انرژی بدست آورد.

این كتابچه رو به درخواست یكی از خوانندگان وبلاگ نفت و گاز در اختیار شما عزیزان میگذارم .



برای دانلود اینجا كلیك كنید.

اشتباه نكنید این عكسها مربوط به حادثه آتش سوزی دكل 118 شركت حفاری شمال در خرداد ماه سال 89 نیست و به حدود چهار سال قبل بر میگردد .

كارفرما مدیریت اكتشاف وزارت نفت و پیمانكار شركت ملی حفاری است .
 در حالی كه حادثه ی سال گذشته مربوط به چاه شماره 24 نفت شهر بود و كارفرما شركت ملی نفت مناطق مركزی بود .

برای دریافت اینجا كلیك كنید .

همواره به خاطر داشته باشید كه درصد بسیار بالایی از حوادث حفاری صرفا ناشی از اشتباهات انسانی است بنابراین با بالا بردن سطح آگاهی و تجربه میتوان حوادث را به حداقل رساند .

تاقدیس متقارن

تاقدیس نامتقارن

شرکت شلومبرگر، که بزرگترین شرکت خدمات نفتى در جهان به شمار مى‌آید، به وزارت امور خارجه ایالات متحده آمریکا قول داده است، که پس از پایان قراردادهاى جارى‌اش با ایران، از بازار این کشور خارج خواهد شد.

روزنامه آمریکایى بوستون گلوب، روز شنبه در گزارشى با اعلام این خبر نوشته است، این اقدام شرکت بزرگ خدمات نفتى شلومبرگر پیروزى بزرگى براى دولت ایالات متحده آمریکا به شمار مى‌آید که تلاش مى‌کند، مانع از دسترسى ایران به خدمات و منابع مالى بنگاه‌ها و شرکت‌هاى خارجى شود.

به دنبال بالا گرفتن تنش‌ها بر سر برنامه هسته‌اى جمهورى اسلامى ایران و تصویب دور چهارم قطعنامه‌هاى تحریمى شوراى امنیت سازمان ملل متحده علیه تهران، ایالات متحده آمریکا نیز تحریم‌هاى یک‌جانبه گسترده‌اى را علیه ایران وضع کرده است که به ویژه بخش نفت و گاز ایران را هدف قرار داده است.

به موجب این تحریم‌ها شرکت‌هاى آمریکایى اجازه فعالیت و سرمایه‌گذارى در بخش انرژى ایران را ندارند و شرکت‌هاى غیر آمریکایى طرف قرارداد با ایران نیز با خطر تحریم‌هاى آمریکا روبرو مى‌شوند و امکان فعالیت در بازار ایالات متحده را از دست مى‌دهند.

به نوشته بوستون‌گلوب هر چند تحریم‌هاى ایالات متحده آمریکا علیه شرکت‌هاى فعال در بخش نفت و گاز ایران از سال ۱۹۹۵ نیز وجود داشته است، اما شرکت شلومبرگر تنها به این دلیل توانسته است، به فعالیت خود در ایران ادامه دهد که این شرکت در خارج از آمریکا به ثبت رسیده است.

در این میان شرکت شلومبرگر در حالى به مقام‌هاى آمریکایى وعده خروج از بازار ایران را داده است، که ارزش قراردادهاى جارى این شرکت با ایران به صدها میلیون دلار بالغ مى‌شود.

هر چند شلومبرگر قصد دارد، پس از پایان این قراردادها بازار ایران را ترک کند، با این حال، ریچارد مودست، از مقام‌هاى پیشین وزارت بازرگانى آمریکا، تصمیم این شرکت را، «درصورتى که حقیقت داشته باشد، فوق‌العاده» ارزیابى کرده است.

با این همه، بر اساس اسنادى که روزنامه بوستون گلوب بدان دست یافته است، قراردادهاى جارى شرکت شلومبرگر دست کم تا سال ۲۰۱۳ اعتبار دارد و به نظر مى‌رسد، این شرکت آخرین شرکت بزرگ غربى خواهد بود که بازار ایران را ترک مى‌کند.

به دنبال تشدید تحریم‌هاى شوراى امنیت و نیز تحریم‌هاى یک‌جانبه آمریکا و اتحادیه اروپا علیه ایران، کشورهایى مانند کانادا، استرالیا، ژاپن و کره جنوبى نیز هر کدام محدویت‌هاى یک‌جانبه‌ تازه‌اى در مراودات تجارى خود با ایران در نظر گرفته‌اند که این اقدام باعث شده است که در ماه‌هاى اخیر چند شرکت بزرگ نفتى بین‌المللى دیگر نیز در روابط تجارى خود با ایران تجدید نظر کنند.

در اوایل مهر ماه سال جارى نیز سه شرکت بزرگ نفتى اروپایى شامل توتال، استات‌اویل و انى هم اعلام کرده بودند، پس از پایان قراردادهاى جارى خود از بازار ایران خارج خواهند شد.

چند روز پیش نیز شرکت نفتی بریتیش پترولیوم اعلام کرده بود، به منظور اطمینان یافتن از رعایت تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه جمهوری اسلامی ایران، بهره‌بردای از یک میدان گازی مشترک خود با شرکت ملی نفت ایران را در دریای شمال متوقف می‌کند.

در سه ماه گذشته صنعت نفت کشور شاهد ۵ حادثه آتش سوزی در یک میدان نفتی ، دو مجتمع پتروشیمی، یک جایگاه بنزین و خط لوله گاز بوده که این حادثه ها باعث جان باختن ۱۸ تن از کارکنان نفتی و زخمی شدن بیش از ۳۰ نفر از این کارکنان شده است.

در این بین با گذری بر علت این آتش سوزی ها رعایت نکردن موارد ایمنی و بها ندادن به قانون HSE در این صنعت بالاخص در میان بخش خصوصی فعال در این صنعت کاملا مشهود است.

این در حالی است که براساس اصل ۴۴ قانون اساسی خصوصی سازی در کشور به شدت سرعت گرفته اسن به طوریکه در شرایط فعلی اکثر مجتمع های پتروشیمی به بخش خصوصی واگذار شده و بزودی نیز قرار است این شرکت تنها در نقش مدیریتی عمل کند و تمام پتروشیمی ها در قالب هلدینگ به بخش خصوصی واگذار شود.این تصمیم ها در شرایطی گرفته شده که بخش خصوصی هیچگونه شناختی بر مسایل امنیتی ندارد و قوانین HSE نیز به طور جدی در مجتمع هایی که به تازگی در اختیار بخش خصوصی قرار گرفته است لحاظ نمی شود.

نشانه‌ای از غفلت خصوصی‌ها

نمونه این ادعا را می توان در آتش سوزی دو مجتمع پتروشیمی پردیس یک و خارگ جستجو کرد.چرا که هر دو این مجتمع ها به دلیل نشت گاز در یکی از واحدهای خود دچار حریق شده اند و اگرچه این حادثه ها در کمتر از سه ساعت مهار شده اند اما باعث جان باختن ۹ تن از کارکنان نفتی کشور و سوختگی بیش از ۵۰ درصد بیش از سه تن از کارکنان این مجتمع ها شده است.

براساس اظهارات مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی این دو مجتمع هر دو خصوصی بوده اند و عفلت در موارد ایمنی باعث این آتش سوزی ها بوده است.مواردی که قرار است در قالب یک قوانین مدون از این پس به مجتمع های پتروشیمی ابلاغ شود.

براساس وعده بیات، شرکت متبوع وی در حال حاضر در تلاش است تا با تدوین هر چه زودتر این مقررات در جهت جلوگیری از این حوادث ناگوار بربیاید.

این در حالی است که معاون وزیر در امور پتروشیمی همچنان تاکید دارد: بخش خصوصی متاسفانه آمادگی بر عهده گرفتن مدیریت محتمع های پتروشمی ندارند چرا که نتوانسته اند به قدر لازم رشد کنند و باید برای این مشکل چاره ای اندیشید.چرا که قانون واگذاری ها با شتاب بیشتری در صنعت پتروشیمی پیش می رود در شرایطی که بخش خصوصی از لحاظ مدیریتی هنوز نتوانسته خود را آماده کند و خصوصی سازی با شتاب بیشتری نسبت به تکامل بخش خصوصی پیش می رود.

براساس این گزارش در تاریخ دوم مردادماه امسال محتمع پتروشیمی خارگ در استان بوشهر دچار آتش سوزی شده که علت این حادثه در ابتدا فشارزیاد بر بویلر مرکزی مجتمع و پس از ان علت اصلی انفجار در پتروشیمی خارگ، نشت گاز از یکی از فلنجهای مربوط به ورودی مبدل پیشگرمکن(reboiler) برج اتان زدا (deethaneaizer)ناشی از پارگی گسکت فلنج اعلام شد. به هر حال علت حادثه نشت گاز بوده که کارکنان این مجتمع سعی در مهار ان داشته اند اما متاسفانه نه تنها موفق نمی شوند بلکه جان خود را نیز از دست می دهند.

مجتمع پتروشیمی پردیس یک هم که تنها چند روزی از افتتاحش نمی گذشت در تاریخ ۱۳ مردادماه امسال دچار حریق شد و علت این حادثه نیز نشت گاز اعلام شد.در این حادثه ۵ تن از کارکنان این مجتمع که سعی داشتند نشت گاز را مهار کنند جان باختند و ۳ تن نیز زخمی شدند که البته گفته می شود میزان سوختگی مجروحین این حادثه بیش از ۵۰ درصد بوده است.

آغاز این آتش‌ها از کجا بود

شاید به نوعی ۸خردادماه آغازی برای آتش سوزی ها در صنعت نفت باشد.حدود ۶:۳۰ صبح هشتم خردادماه امسال چاه شماره ۲۴ نفت شهر به آتش کشیده شد و متاسفانه باز هم این حادثه باعث جان باختن ۴تن از کارکنان فعال در این منطقه و زخمی شدن ۱۲ تن از این کارکنان شد.

این کارکنان که اغلب کارکنان شرکت حفاری شمال محسوب می شدند در تلاش بودند تا علت حادثه را کشف کنند و از آتش گرفتن چاه جلوگیری کنند که متاسفانه با آتش گرفتن نابهنگام این میدان جان خود را از دست دادند.

شرکت حفاری شمال در حال حاضر متعلق به شرکت ملی نفت است اگرچه ۴۸ درصد سهام آن تاکنون به بخش خصوصی واگذار شده است.البته علت حادثه چیزی به غیر از لحاظ نکردن موارد ایمنی اعلام شد و آن هم آشنایی نداشتن با لایه های زمین به دلیل نبود مشابه آن اعلام شد.

باز هم بنزین حادثه‌ساز شد

آتش سوزی دیگر مربوط به همین روزهای اخیر است .۱۸ شهریورماه یک جایگاه بنزین در اراک آتش می گیرد که علت آن بی احتیاطی یک راننده اعلام شد.اما با این حال فردی که در تلاش بوده تا آتش را مهار کند زخمی می شود و این حادثه نیز یک مجروح به جای می گذارد.

البته گفته می شود علت این آتش سوزی آتش گرفتن ظرفی بوده که راننده ماشین در تلاش بوده آن را پر از بنزین کند که یکباره این ظرف آتش می گیرد و راننده خودرو به دلیل نجات خود و خودرویش این ظرف رابه سمت یکی از پمپ های بنزین جایگاه پرتاب می کند و همین امر باعث این حادثه ناگوار می شود.

علت این حادثه بی دقتی راننده خودرو اعلام می شود در حالیکه بارها از سوی شرکت ملی پخش فراورده های نفتی به جایگاه ها تاکید شده کارکنان این جایکاه ها باید از پر کردن ظرف از بنزین توسط رانندگان جلوگیری کنند.

این در حالی است که با نزدیک شدن به افزایش قیمت بنزین به دلیل اجرای هدفمند کردن یارانه ها، برخی از سودجویان مشغول ذخیره سازی بنزین در خانه های خود هستند که این امر می تواند حوادث ناگواری را به همراه داشته باشد.براین اساس به نظر می رسد شرکت ملی پخش فراورده های نفتی این روزها باید نظارت بیشتری بر عملکرد جایگاه های بنزین داشته باشد تا از این حوادث تا حدودی بتوان جلوگیری کرد.

عزایی که طعم شیرینی عید را گرفت

هنوز چند ساعتی از اعلام خبر آتش سوزی یک جایگاه و مجروح شدن یک نفر نمی گذرد که خبر آتش سوزی ناشی از شکستگی خط لوله گاز پالایشگاه شهید هاشمی نژاد اعلام می شود که متاسفانه این حادثه هم به دلیل بی دقتی و رعایت نکردن موارد ایمنی توسط پیمانکار شرکت مهندسی و توسعه گاز اتفاق افتاده و در نهایت باعث جان باختن ۵ نفر از کارکنان این شرکت پیمانکاری و زخمی شدن ۱۶ تن که البته گفته می شود حال سه تن از این افراد بسیار وخیم است ، می شود.

البته براساس جزییات منتشر شده از این حادثه کارکنان شرکت ملی گاز آسیب ندیده اند و تنها کارکنان شرکت پیمانکاری جهاد نصر کرمان دچار این حادثه می شوند.

تاکنون علت حادثه اینگونه اعلام شده است" کارکنان شرکت ملی گاز به همراه پیمانکاران مربوطه در حال تکمیل خط لوله ۴۸ اینچ گاز ورودی از ترکمنستان بودند که در هنگام تلاقی با خط ۳۰ اینچ پالایشگاه شهید هاشمی نژاد (در ۴۰ کیلومتری این پالایشگاه) ، بیل مکانیکی با خط لوله برخورد کرده و دچار آتش سوزی می شود."

در عین حال، غربتی مدیرعامل شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران تاکید دارد: هنوز دلیل وقوع این حادثه به صورت دقیق مشخص نیست و بررسی در این زمینه ادامه دارد.

در این بین آنچه حائز اهمیت است افزایش سطح توجه بخش خصوصی به اعمال قوانین HSE در پروژه ها و طرح های نفتی است.چرا که در صورت کوچکترین بی دقتی شاید بتوان خسارت های مالی را جبران کرد اما خسارتهای جانی را قطعا نمی توان جبران کرد.خسارت هایی که تا کنون علی رغم توجه به بازماندگان جان باختگان این حادثه ها اما نتوانسته ایم آن را جبران کنیم.

منبع:خبر آنلاین

از ماجرای خلیج مکزیک عبرت بگیریم

ماجرای غم انگیز نشت نفت در خلیج مکزیک را مطمئنا همه شنیدیم و از بلایی که بر سر ساکنین خلیج اعم از انسان و حیوان آمد،هم آگاهیم.خلیج مکزیک به عنوان یک منبع سرشار از منابع غنی هیدروکربنی،مدتهاست که عملیات اکتشاف و استخراج نفت خام در آن صورت میگیرد.تمام حفاری های صورت گرفته در عمق 5000 فوتی دریا،یعنی قسمت عمیق دریا انجام میگردد.شاید همین عمق زیاد بود که بلای جان شرکت بریتیش پترولیوم(BP) شد و نزدیک به سه ماه عملیات مهار نشت چاه به طول انجامید.با وجود استفاده از تجهیزات پیشرفته از جمله رباتهای فوق مدرن که جایگزین غواصان شده بودند باز هم کنترل نشت چاه آن همه به طول انجامید.

همه اینها را گفتم تا به اینجا برسم که ما هم در دریای خزر در حال حفاری های عمیق چاه های نفت هستیم.که البته از بخت بد ماست که از همین میادین روسها در عمق های بسیار پایین تر حفاری میکنند و ما باید تاعمق15000 فوتی حفاری کنیم.مشکل اینجاست که اگر اتفاقی که بر سر خلیج مکزیک آمد قرار باشد بر سر دریای خزر بیاید،به جرات میتوان گفت هزینه گزافی را می بایست برای آن بپردازیم.

در گیر و دار بحران نفت خلیج مکزیک بودیم که خبرگزاریها خبر از مهار چاه 24 نفت شهر دادند.چاهی که با نیت اکتشافی حفر میشد ،در عمق 613 متری(سازند گچساران) که پوش سنگ(cap rock) است و اصلا مخزن نیست،به نفت میرسد.اتفاقاتی که در آن 38 روز بر سر پرسنل زحمتکش ملی حفاری آمد جای خود،اما آن همه هزینه های جانی و مالی که صرف این اتفاق شد اصلا قابل جبران نیست.دنبال پیدا کردن مقصر این حادثه نیستم،چرا که معتقدم فایده ای هم ندارد،اما واقعا برایم سوال است اگر مهندس گل(Mud Engineer) و واحد نمودارگیری(well logging) وظایف خود را به خوبی انجام میدادند باز هم چنین فاجعه ای رخ میداد؟!حال به این نکته توجه کنید که نفت شهر در یک منطقه خشکی حادث شده بود و انتقال تجهیزات و پرسنل با محدودیت کمتری مواجه بود،اما اگر این اتفاق برای یکی از چاه های دریایی(off-shore) ما رخ داده بود،مطمئنا هزینه های مالی و جانی بیشتری را طلب میکرد،تازه باز هم بعید بود در مدت 38 روز بتوان آن را مهار کرد.شاید کسی بگوبد پس چاه هایی که در زمان جنگ مورد هدف موشکهای صدام قرار میگرفت و آن آتش سوزی ها و فورانها را به وجود می آورد را مگر خود مان مهار نمیکردیم،آن هم با تجهیزات آن زمان؟در جواب این سوال باید گفت ،فرق عمده حفاری در خزر با خلیج فارس در عمق حفاری هاست.مطمئنا حفاری در عمق بالا ریسک عملیات را بالا می برد و خدای ناکرده در مواجه با مشکلات احتمالی،رفع آن نیازمند هزینه و صرف زمان بیشتری است.چه بسا ممکن است،اتفاقی کوچک در خزر زندگی هزاران ماهیگیر نوار شمالی کشور را تحت تاثیر قرار بدهد،تازه این جدا از عواقب زیست محیطی بی شمار آن است.

در آخر به عنوان یک پیشنهاد از شرکت های تابعه وزارت نفت این تقاضا را دارم با تشکیل کارگروه های فوق تخصصی فاجعه مربوط به خلیج مکزیک و حادثه نفت شهر را به طور موشکافانه مورد بررسی قرار دهید و آن را برای عملیات های بومی تعمیم دهید تا در صورت رخ دادن حوادث مشابه،ابتکار عمل را از دست ندهیم و از شدت خسارات احتمالی بکاهیم.در صورت امکان جزئیات و اطلاعات مربوط به عملیات حفاری چاه 24 نفت شهر را در اختیار واحد دانشگاهی و پژوهشگران این عرضه قرار دهید،مطمئنا ذهن خلاق دانشجویان و پژوهشگران کمک شایانی را به مسائل مربوطه خواهد کرد.

دانلود دیاگرام مربوط به چاه فوران کرده BP