به گزارش نفت نیوز، در همین راستا یکی از مهندسان جوان شرکت بهره برداری نفت وگاز کارون در اقدامی تازه و برای اولین بار در سطح دنیا موفق به ارایه مدلی جدید برای تخمین دبی چاه و سهم تولید هر لایه با استفاده از نمودار دما گردید. 

مهندس محسن مستوفی نیا در این باره گفت: یکی از کاربردهای مهم نمودار دما، تعیین دبی جریان ورودی و سهم تولید هر لایه در چاههای نفت و گاز است که تا کنون توجه بسیار کمی به آن شده است. 

وی افزود: به دلیل تفاوت شیب دمای زمین گرمایی با شیب دمای سیال درون چاه ، سیال ورودی از مخزن داری دمایی متفاوت با سیال موجود در چاه است که این امر تغییرات قابل توجه دما در بازه‌ی تولیدی چاه را به دنبال دارد و چون شدت این تغییرات به نوع و مقدار جریان ورودی از مخزن بستگی دارد بر مبنای همین اصل ، روش جدیدی جهت اندازه گیری مقدار و نوع جریان ورودی به درون چاه ارائه شده است. 

مستوفی نیا در توضیحات بیشتر گفت: مدل ارائه شده بر اساس تلفیق معادلات تعادلی بقای جرم ، مونتوم و انرژی به دست آمده و پارامترهایی مانند جریان چند فازی غیر یکنواخت، تغییرات فازی (جدا شدن گاز از محلول نفت)، اثر ژول- تامسون، انتقال حرارت بین سیال درون چاه و سیال موجود در سازند و ... را که به وسیله ی بسیاری از محققان نادیده گرفته شده اند، در نظر می‌گیرد. همچنین در این پروژه بمنظور حل معادله مومنتوم و محاسبه فشار درون ستون چاه ، نتایج حاصل از روش های مختلف مدل سازی فشار (روش های یکنواخت ، تجربی و مکانیستیک ) با استفاده از بانک داده های موجود در شرکت بهره برداری نفت و گاز کارون با هم مقایسه گردیده که در نهایت مدل مکانیستیک انصاری ( 1994 ) که بر اساس معادلات مکانیک سیالات بدست آمده ، بعنوان دقیق ترین روش انتخاب شده است. 

وی در ادامه افزود: همچنین به دلیل استفاده از تغییرات دمای سیال برای تعیین دبی آن، تغییرات جزئی دما هنگام حرکت سیال در محیط متخلخل در نظر گرفته شده و یک مدل جدید توزیع دما در مخزن نیز ارائه شده است که برخلاف مدل های پیشین، اثر انتقال حرارت بین سیال موجود در چاه و سیال مخزن و همچنین اثر سرد شدن حاصل از آزاد شدن گاز را زمانی که فشار مخزن به زیر فشار حباب می‌رسد درنظر می گیرد. 

وی اضافه کرد: نکته قابل توجه حاصل از تفسیر مدل تخمین دما در مخزن ، افزایش دمای فاز مایع موجود در محیط متخلخل هنگام حرکت به سمت دیواره ی چاه به دلیل اثر ژول- تامسون و اصطکاک است که مقایسه نتایج حاصل از این مدل با داده های بدست آمده از آزمایش اندازه گیری دمای چاه در حالت استاتیک و جریانی صحت مدل را تایید می کند. 

مهندس مستوفی نیا اظهار داشت: در روش ارائه شده، مدل های شبیه ساز دما و فشار در مخزن و چاه با هم تلفیق و بصورت یک نرم افزار ارائه شده است . مدل تلفیقی در هر دو روش مستقیم و معکوس می تواند به کار رود. 

در روش مستقیم با فرض معلوم بودن داده های دبی جریان برای هر فاز ، پروفایل دما و فشار درون چاه و مخزن محاسبه می گردد. در روش معکوس ، دبی جریان برای هر فاز در هر لایه به روش حدس و خطا تعیین شده و پروفایل دمای محاسبه شده به وسیله ی مدل شبیه ساز با دمای اندازه گیری شده به وسیله آزمایش اندازه گیری دما یا آزمایش نمودارنگاری تولید مقایسه می گردد که تطابق آنها نشان دهنده دبی واقعی چاه می باشد . 

مدل شبیه ساز بر روی چند چاه از جمله چاه شماره 336 میدان مارون و چاه شماره یک میدان منصوری آزمایش شده است که تشابه سرعت جریان به دست آمده با استفاده از این مدل ، با سرعت جریان به دست آمده از تفسیر داده های پروانه جریان سنج ، صحت عملکرد مدل را در اندازه گیری دبی هر لایه تأیید کرده است . 

وی در ادامه با اشاره به مزیت های مدل ارائه شده نسبت به سایر روش های رایج گفت: علاوه بر اینکه ابزار دما به تنهایی می تواند برای اندازه گیری دبی هر لایه از مخزن استفاده گردد، در شرایط اضطراری مانند بروز نقص در پروانه جریان سنج و یا اندازه گیری های غیر قابل اطمینان آن به ویژه در چاه های انحرافی و افقی ، می توان به این روش استناد کرد .
مستوفی نیا همچنین صرفه جویی در زمان، هزینه و دقت بیشتر را از دیگر مزیت های روش ارایه شده عنوان کرد. 

وی گفت: بانصب سامانه پایش دائمی دمای درون چاهی که تکنولوژی آن نیز بتازگی وارد کشور گردیده، می توان تغییرات پروفایل دبی سیال را با زمان در هر نقطه از چاه بدست آورده و عملکرد چاه و مخزن را بصورت لحظه ای مشاهده کرد. 

وی در پایان گفت: این پروژه بعنوان مقاله در ژورنال ISI پترولیوم ساینس و کنفرانس EAGE در دانشگاه آکسفورد چاپ گردیده است و در حال حاضر نیز به زبان برنامه نویسی فرترن کد نویسی شده و مراحل نهایی تهیه نرم افزار کاربردی آن بمنظور استفاده در شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب در حال انجام است . 

رییس اداره مهندسی بهره برداری شرکت بهره برداری نفت و گاز کارون نیز در خصوص این دستاورد جدید گفت:مدل ارائه شده نمونه خارجی نداشته و روش خوبی است که می توان در نمودار نگاری تولید از آن استفاده نمود. 

مهندس محسن دهان زاده در خصوص مزیت این طرح گفت: تاکنون روشی ارائه نشده است که تنها با استفاده از دما بتوان میزان دبی چاه و سهم تولید هر لایه را مشخص نمود و با توجه به اینکه نمودار نگاری تولید کار پر هزینه ای است، روش جدید علاوه بر افزایش سرعت و دقت انجام عملیات نمودار نگاری کاهش هزینه ها را تا حد چشمگیری بدنبال خواهد داشت. 

وی با اشاره به اینکه پرداختن به پارامتر دما در نمودار نگاری تولید سابقه ای چندین ساله دارد،گفت: تا کنون همه مباحث در این زمینه بصورت تئوریک مطرح شده اند و در مدل جدید که با بهره گیری و تلفیق مباحث پیشین پایه ریزی شده است، امکان تخمین دبی چاه و سهم تولید در هر لایه فراهم گردیده است. 

به گزارش روابط عمومی شرکت نفت و گاز کارون، مهندس محسن مستوفی نیا از دانش آموختگان جوان دانشکده نفت اهواز است که پس از پذیرش در آزمون اعزام به خارج وزارت نفت، سال گذشته موفق به دریافت مدرک فوق لیسانس مهندسی نفت از دانشگاه کرتین استرالیا گردید.